Trong hơn một thập kỷ xử lý hàng ngàn ca tắc nghẽn tại Hà Nội, tôi nhận ra một sự thật đáng ngạc nhiên: rất nhiều vấn đề nghiêm trọng về đường ống lại bắt nguồn từ chính những thói quen thầm kín nhất trong nhà vệ sinh. Hôm nay, tôi sẽ không nói về máy móc hay hóa chất. Tôi sẽ chia sẻ góc nhìn của một người thợ về một chủ đề quen thuộc: tư thế đi vệ sinh.
Nó không chỉ là câu chuyện về sức khỏe, về chứng táo bón hay bệnh trĩ mà bạn thường nghe. Nó còn là câu chuyện về “sức khỏe” của chính ngôi nhà bạn. Hiểu tư thế đi vệ sinh đúng cách không chỉ giúp bạn khỏe mạnh hơn mà còn có thể giúp bạn tiết kiệm hàng triệu đồng tiền sửa chữa.

Tại sao tư thế đi vệ sinh lại quan trọng đến vậy?
Trong lịch sử, con người đi vệ sinh ở tư thế ngồi xổm. Tư thế này giúp cơ thể thẳng hàng một cách tự nhiên, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đào thải. Tuy nhiên, sự ra đời của bồn cầu bệt hiện đại đã thay đổi thói quen này thành tư thế ngồi 90 độ (đùi vuông góc với thân).
Theo nhiều chuyên gia y tế, tư thế 90 độ này lại gây ra một số vấn đề:
- Gây gấp khúc trực tràng: Ở tư thế ngồi 90 độ, cơ mu trực tràng (puborectalis muscle) không được thả lỏng hoàn toàn, tạo ra một nút thắt ở phần cuối của ruột già, khiến việc tống phân ra ngoài khó khăn hơn.
- Tăng áp lực ổ bụng: Để đẩy chất thải qua chỗ gấp khúc, cơ thể phải gắng sức nhiều hơn, làm tăng áp lực lên thành ruột và vùng hậu môn.
Tư thế đi vệ sinh chuẩn là thế nào?
Tư thế ngồi xổm hoặc tạo một góc 35 độ giữa đùi và thân người được xem là lý tưởng nhất. Tư thế này giúp tối ưu hóa góc của trực tràng, hỗ trợ quá trình tống đẩy chất thải ra ngoài một cách tự nhiên và dễ dàng.
Lợi ích chính:
Việc ngồi đúng tư thế giúp giảm đáng kể áp lực lên hậu môn và các cơ vùng chậu, từ đó là biện pháp hiệu quả để phòng ngừa các vấn đề phổ biến như táo bón và bệnh trĩ.
Cách áp dụng với bồn cầu hiện đại:
Để mô phỏng tư thế ngồi xổm, bạn chỉ cần sử dụng một chiếc ghế đôn nhỏ để kê chân, sao cho đầu gối được nâng cao hơn hông.
Nguyên tắc thư giãn:
Giữ cho cơ thể, đặc biệt là cơ bụng và vùng hậu môn, ở trạng thái thả lỏng hoàn toàn. Tránh gồng mình hoặc rặn gắng sức để quá trình diễn ra thoải mái.
Lưu ý quan trọng:
Hạn chế ngồi trên bồn cầu quá lâu (ví dụ như đọc sách, dùng điện thoại) vì điều này có thể gây áp lực không cần thiết lên các tĩnh mạch ở khu vực hậu môn.

Tầm Quan Trọng Của Tư Thế Vệ Sinh Đối Với Sức Khỏe Tiêu Hóa và Sàn Chậu
Tư thế khi đi vệ sinh là một yếu tố thường bị bỏ qua nhưng lại có tác động trực tiếp đến sức khỏe. Việc duy trì một tư thế đúng cách mang lại nhiều lợi ích đã được chứng minh.
1. Cải thiện chức năng đường ruột:
Tư thế ngồi xổm hoặc tương tự giúp ống hậu môn được duỗi thẳng, tạo điều kiện thuận lợi cho chất thải di chuyển ra ngoài. Điều này giúp phòng ngừa hiệu quả tình trạng táo bón và giảm áp lực lên tĩnh mạch hậu môn, từ đó hạn chế nguy cơ hình thành bệnh trĩ.
2. Bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa và khung chậu:
Việc đào thải dễ dàng hơn giúp làm giảm nguy cơ tích tụ độc tố, góp phần ngăn ngừa các bệnh lý viêm nhiễm đường ruột như viêm đại tràng. Ngoài ra, tư thế này còn làm giảm áp lực lên các cơ quan trong khung chậu, hỗ trợ phòng tránh tình trạng sa tử cung và sa trực tràng.
Khuyến nghị về vệ sinh và thăm khám:
Để đảm bảo an toàn, việc giữ vệ sinh bồn cầu là rất quan trọng. Bên cạnh đó, cần thực hiện thao tác lau chùi đúng cách (từ trước ra sau) để ngăn ngừa viêm nhiễm. Trong trường hợp có các dấu hiệu bất thường về tiêu hóa, người bệnh nên chủ động tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và tư vấn chính xác.
Hậu quả của việc đi vệ sinh sai tư thế kéo dài
Việc thường xuyên đi vệ sinh ở tư thế 90 độ và phải gắng sức có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe không mong muốn:
- Táo bón: Phân khó di chuyển qua đoạn ruột bị gấp khúc, gây ra tình trạng táo bón kinh niên.
- Bệnh trĩ: Áp lực tăng cao lên các tĩnh mạch ở hậu môn khi gắng sức có thể khiến chúng sưng phồng, gây đau đớn, chảy máu (bệnh trĩ).
- Viêm đại tràng: Phân tích tụ lâu ngày do không được tống hết ra ngoài có thể gây viêm nhiễm niêm mạc đại tràng. Tình trạng viêm kéo dài là một yếu tố nguy cơ của các bệnh lý nghiêm trọng hơn
- Các vấn đề sàn chậu: Việc rặn gắng sức thường xuyên cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến cơ sàn chậu.

Hướng dẫn 4 bước đi vệ sinh đúng cách từ góc nhìn thực tế
Bạn không cần phải thay bồn cầu. Chỉ cần một vài điều chỉnh nhỏ là bạn đã có thể tạo ra tư thế ngồi dễ đi vệ sinh hơn rất nhiều.
-
Chuẩn bị “trợ thủ”: Hãy tìm một chiếc ghế đẩu hoặc ghế kê chân nhỏ. Bất cứ thứ gì giúp bạn nâng cao chân lên khỏi mặt sàn đều có tác dụng.
-
Thiết lập góc vàng 35 độ: Đặt chân lên ghế, ngả người về phía trước một chút, khuỷu tay chống lên đầu gối. Tư thế này sẽ tạo ra một góc khoảng 35 độ giữa thân và đùi, mô phỏng lại tư thế ngồi xổm. Đây chính là hình ảnh đi vệ sinh đúng cách mà bạn nên hướng tới.
-
Thả lỏng và thở đều: Điều quan trọng nhất là không rặn quá sức. Hãy hít thở sâu, thả lỏng cơ bụng và để trọng lực làm phần việc của mình.
-
Dọn dẹp “chiến trường” đúng cách: Sau khi xong việc, hãy sử dụng lượng giấy vệ sinh vừa đủ và đảm bảo chỉ vứt giấy vệ sinh (loại tan trong nước) vào bồn cầu. Tuyệt đối không vứt giấy ướt, băng vệ sinh hay bất kỳ vật lạ nào khác.
Một số lưu ý quan trọng khi đi vệ sinh
Ngoài tư thế ngồi, bạn cần phải lưu ý thêm những vấn đề sau giúp đi vệ sinh dễ dàng và an toàn hơn
Nên vệ sinh bằng nước muối loãng và khăn giấy mềm
Hậu môn là vị trí đi ra của chất thải và tập trung rất nhiều vi khuẩn. Đặc biệt, sau khi đi vệ sinh là điều kiện rất thuận lợi để vi khuẩn phát tán và gây bệnh. Chính vì vậy, sau khi đi vệ sinh bạn nên rửa sạch bằng dung dịch muối loãng.
Muối loãng sẽ giúp khử trùng hiệu quả mà không làm mất cân bằng những vi khuẩn có lợi. Đồng thời, chúng còn giúp bạn tránh được tình trạng viêm nhiễm do không dùng tư thế đi vệ sinh đúng cách. Sau khi rửa sạch, bạn nên lau lại bằng giấy mềm khô, tránh tạo môi trường ẩm ướt đồng thời không gây xước da, khó chịu. Giữ gìn vệ sinh chung không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn hạn chế mùi khó chịu. Nếu mùi hôi vẫn dai dẳng, có thể bạn cần tìm hiểu thêm về cách xử lý mùi hôi bể phốt nếu nhà về sinh có mùi
Không ngồi vệ sinh quá lâu

Rất nhiều người thường có thói quen sử dụng điện thoại, đọc sách truyện khi đi vệ sinh. Tuy nhiên, đây lại là điều cấm kỵ tất cả mọi người cần sửa đổi giúp hạn chế nguy cơ mắc các bệnh về tiêu hóa. Việc cùng lúc làm hai việc sẽ khiến thần kinh phân tán không tập trung, làm rối loạn về đường bài tiết, khiến cho thời gian đại tiện càng kéo dài. Chính điều này là tác nhân chính khiến các tĩnh mạch ở thành ruột giãn nở không đều, lâu dần sinh ra các bệnh đường ruột, đặc biệt là bệnh trĩ. Nếu nhà vệ sinh có vấn đề hãy tham khảo cách sử dụng bồn cầu thông minh để kiểm tra.
Không chỉ vậy, ngồi vệ sinh quá lâu dễ gây nên tình trạng tê mỏi chân. Ngồi quá lâu dễ gây ảnh hưởng đến quá trình tiếp máu lên não, gây nên hiện tượng choáng váng, xây xẩm mặt mày.
Tuyệt đối không nhịn vệ sinh
Có rất nhiều người ngại đi vệ sinh bên ngoài nên hay nhịn tiểu hoặc đại tiện. Cùng với đó, công việc quá bận rộn cũng khiến nhiều người có gắng nhịn để hoàn thành việc, … Tuy nhiên, hành động này lại đang gây hại rất lớn đến phần hậu môn và đại tràng. Khi có dấu hiệu muốn đi vệ sinh, chất thải sẽ gây sức ép lên 2 phần kia để kích thích nhu cầu của bạn.
Vì vậy, bạn tuyệt đối không nên nhịn vệ sinh, đảm bảo quá trình vệ sinh diễn ra theo tự nhiên để bảo vệ cơ thể khỏi những nguy cơ gây bệnh nghiêm trọng.
Một số cách để bạn đi vệ sinh được dễ dàng hơn
Ngoài việc thay đổi tư thế ngồi, bạn có thể áp dụng những cách đơn giản nhưng hiệu quả sau đây giúp việc đi vệ sinh trở nên dễ dàng hơn.
Uống nước nóng

Nước nóng có tác dụng rất tốt trong việc kích thích tiêu hóa, giúp việc đào thải chất thải dễ dàng và nhanh chóng hơn. Đặc biệt, một ly nước nóng ấm vào buổi sáng còn giúp hỗ trợ quá trình trao đổi chất, ngăn ngừa các bệnh về đường ruột.
Cùng với đó, một ly nước nóng hoặc café còn giúp kích thích tiêu hóa và đi vệ sinh dễ dàng hơn. Chính vì vậy, việc uống một ly nước nóng trước khi đi vệ sinh khoảng 30 phút sẽ giúp việc đi vệ sinh thuận lợi hơn, ngăn ngừa táo bón.
Thức dậy sớm hơn bình thường
Theo nghiên cứu, buổi sáng là thời gian hệ tiêu hóa và đại tràng dễ kích thích nhất. Đồng thời đây cũng là thời gian hoạt động hiệu quả của đại tràng, giúp bạn đi vệ sinh dễ dàng hơn ở khoảng thời gian này.
Bên cạnh đó, cơ thể hoàn toàn có thể phát những tín hiệu kích thích việc muốn đi vệ sinh trong khi bạn ngủ. Cùng với đó, cơ thể người có khả năng hình thành những hoạt động đúng giờ, giúp kích thích tiêu hóa. Nếu đi vệ sinh thất thường, không theo quy luật cũng dễ gây nên các chứng như đầy bụng, khó tiêu, viêm búi trĩ, … Chính vì vậy, dậy sớm và áp dụng tư thế đi vệ sinh đúng cách là phương pháp hữu hiệu giúp bảo vệ sức khỏe và cho bạn một ngày mới thật thoải mái.
Tưởng tượng bạn sẽ đi vệ sinh

Nghe có vẻ dư thừa nhưng thực tế, việc tưởng tượng bản thân sẽ đi vệ sinh sẽ giúp quá trình vệ sinh của bạn thuận lợi hơn. Đặc biệt, với những trường hợp bị đầy hơi, táo bón lâu ngày, hành động này mang lại hiệu quả vô cùng bất ngờ.
Cùng với tưởng tượng, bạn chậm rãi thả lỏng cơ thể, kích thích giữa nhận thức và hành động giúp kích thích các dấu hiệu muốn đi vệ sinh.
Massage vùng đáy chậu
Cùng với tư thế đi vệ sinh đúng cách, massage đáy chậu là phương pháp rất hiệu quả giúp giảm áp lực lên hậu môn. Đồng thời, phương pháp này giúp phần cơ vòng thả lòng, phá vỡ các phân cứng giúp bạn đi vệ sinh dễ dàng hơn, cải thiện chứng táo bón hiệu quả.
Tưởng như đơn giản nhưng để thực hiện tư thế đi vệ sinh đúng cách thường xuyên, tạo thành một thói quen tốt thì không phải ai cũng làm được. Để tự bảo vệ sức khỏe bản thân, mỗi người có thể từ từ xây dựng thói quen tốt , Bên cạnh đó, việc bảo trì định kỳ hệ thống vệ sinh như hút bể phốt cũng góp phần đảm bảo môi trường sống trong lành.

Tôi là Hưng Thịnh từng tốt nghiệp đại Tài Nguyên và Môi Trường Hà Nội. Có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực vệ sinh môi trường. Tôi là chuyên gia trong lĩnh vực xử lý chất thải, Hút bể phốt, Thông tắc cống, Nuôi cấy và vận chuyển bùn vi sinh trên toàn quốc. Nếu cần hỗ trợ có thể liên hệ đến chúng tôi bạn sẽ được các chuyên gia đầu nghành tư vấn giải pháp xử lý triệt để.