Kích thước bể phốt nhựa là yếu tố quan trọng hàng đầu khi lựa chọn và lắp đặt hệ thống xử lý nước thải cho gia đình, nhà hàng hay công trình xây dựng. Việc xác định đúng dung tích và kích thước bể phốt nhựa không chỉ giúp tối ưu khả năng chứa, xử lý chất thải hiệu quả mà còn kéo dài tuổi thọ công trình, tiết kiệm chi phí bảo dưỡng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về các loại kích thước bể phốt nhựa phổ biến, cách lựa chọn phù hợp.
Bể phốt nhựa là gì?
Bể phốt nhựa hay còn gọi là bể tự hoại là loại bể được chế tạo từ vật liệu nhựa cao cấp (thường là nhựa PE, nhựa HDPE hoặc composite) dùng để chứa, lắng và xử lý sơ bộ nước thải sinh hoạt trước khi thải ra môi trường.
Khác với bể phốt xây bằng gạch hay bê tông truyền thống, bể phốt nhựa có cấu tạo nguyên khối được thiết kế sẵn tại nhà máy và chỉ cần lắp đặt trực tiếp khi đưa vào sử dụng.
Tuy nhiên, bể phốt nhựa vẫn có cấu tạo gồm 2 ngăn chính là ngăn chứa chất thải đầu vào và ngăn lọc nước thải đầu ra.
Cấu tạo gồm các bộ phận cụ thể như sau:
- Thân bể phốt làm bằng nhựa nguyên sinh
- Ống nước vào và ống nước ra.
- Ngăn lọc dưới và trên.
- Vách ngăn, lỗ thông hơi.
- Quả cầu nhựa và nút bịt xả thông tắc.
- Nắp septic trên, dưới và lẫy khóa nắp…
Nguyên lý hoạt động của bể phốt nhựa
Bể phốt nhựa hoạt động dựa trên nguyên tắc lắng – lọc – phân hủy sinh học để xử lý nước thải sinh hoạt trước khi thải ra môi trường. Với thiết kế thông minh gồm 2 hoặc 3 ngăn, bể phốt nhựa giúp loại bỏ phần lớn chất rắn, cặn bẩn và giảm thiểu mùi hôi, đảm bảo vệ sinh môi trường.
Tiếp nhận chất thải
- Nước thải từ bồn cầu, chậu rửa, nhà tắm… được dẫn vào ngăn chứa đầu tiên thông qua ống dẫn.
- Tại đây, phần chất rắn nặng hơn sẽ lắng xuống đáy bể còn nước và các chất lỏng nhẹ hơn sẽ nổi lên hoặc chảy sang ngăn tiếp theo.
Quá trình phân hủy kỵ khí
- Trong ngăn chứa, vi sinh vật kỵ khí sẽ hoạt động, phân hủy chất hữu cơ thành bùn lắng và khí sinh học (chủ yếu là metan và CO₂).
- Quá trình này giúp giảm thể tích bùn, hạn chế mùi hôi và làm nước thải “sạch” hơn trước khi chuyển qua ngăn kế tiếp.
Lắng cặn lần 2 (áp dụng cho bể 3 ngăn)
- Ở bể phốt nhựa 3 ngăn, nước thải sau khi qua ngăn 1 sẽ được dẫn sang ngăn lắng cặn.
- Các hạt nhỏ, cặn lơ lửng chưa kịp lắng ở ngăn đầu sẽ được giữ lại tại đây, giúp nước thải giảm độ đục và hạn chế chất rắn trôi sang ngăn cuối.
Lọc và làm trong nước thải
- Ngăn cuối cùng của bể (ngăn lọc) có nhiệm vụ giữ lại các chất bẩn nhỏ, dầu mỡ hoặc chất rắn lơ lửng còn sót lại.
- Một số bể phốt nhựa hiện đại còn được bổ sung lớp vật liệu lọc như than hoạt tính, sỏi, cát hoặc vách ngăn tổ ong, giúp tăng hiệu quả xử lý.
- Sau bước này, nước thải đã đạt mức độ an toàn tương đối và có thể thoát ra ngoài hố thấm hoặc hệ thống thoát nước chung.
Thoát nước & thông khí
- Ống thoát nước dẫn nước thải đã xử lý ra môi trường hoặc công trình tiếp nhận.
- Ống thông hơi cân bằng áp suất trong bể, đồng thời thoát khí metan và CO₂ ra ngoài, giảm nguy cơ tạo mùi hôi trong nhà.
Chu trình lặp lại liên tục
- Quá trình trên diễn ra liên tục mỗi ngày, giúp nước thải đầu ra giảm đến 70 – 80% chất ô nhiễm hữu cơ.
- Định kỳ 3–5 năm, cần hút bùn trong ngăn chứa để đảm bảo bể hoạt động ổn định, tránh quá tải.
Nguyên lý hoạt động của bể phốt nhựa dựa trên sự lắng cặn cơ học kết hợp với phân hủy sinh học và lọc thô. Nhờ thiết kế gọn nhẹ, kín khít và hiệu quả xử lý cao, bể phốt nhựa ngày càng được sử dụng rộng rãi trong gia đình, nhà trọ, công trình dân dụng và cả các khu đô thị mới.
Chất liệu sản xuất bể phốt nhựa
Bể phốt nhựa được chế tạo từ 100% nhựa nguyên sinh LLDPE cao cấp, nổi bật với độ dẻo dai, khả năng chịu lực và chống thấm tuyệt đối giúp quá trình xử lý chất thải diễn ra an toàn, hiệu quả.
Nhờ độ dày từ 6–8mm, thiết kế 3 lớp siêu bền cùng công nghệ sản xuất hiện đại, bể phốt nhựa có thể chống ăn mòn bởi axit, bazo, đồng thời ngăn ngừa triệt để rò rỉ nước thải, góp phần bảo vệ mạch nước ngầm và môi trường sống sạch sẽ. Đây chính là giải pháp bền vững, an toàn và tối ưu cho mọi công trình hiện nay.
Vì sao cần chọn kích thước bể phốt nhựa phù hợp?
Việc lựa chọn kích thước bể phốt nhựa phù hợp đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo hiệu quả xử lý nước thải, tiết kiệm chi phí và duy trì tuổi thọ hệ thống. Dưới đây là những lý do cụ thể:
- Đảm bảo hiệu quả xử lý chất thải: Bể phốt nhựa đủ dung tích sẽ tạo điều kiện cho vi sinh vật phát triển và phân hủy chất thải hữu cơ hiệu quả, giúp nước thải đầu ra đạt tiêu chuẩn vệ sinh môi trường.
- Tiết kiệm chi phí bảo trì, vận hành: Bể đúng kích thước giúp giảm tần suất hút cặn, kéo dài thời gian sử dụng và hạn chế các sự cố tắc nghẽn hay rò rỉ, tiết kiệm chi phí lâu dài cho gia đình.
- Tối ưu không gian và phù hợp thực tế: Việc lựa chọn kích thước phù hợp giúp tận dụng tối đa diện tích lắp đặt, đặc biệt với những nhà có không gian hạn chế, giúp đảm bảo mỹ quan và an toàn cho công trình.
- Tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật: Bể phốt nhựa đạt chuẩn kích thước sẽ đáp ứng các quy định về xây dựng, bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng.
Bảng kích thước bể phốt nhựa phổ biến
Bể phốt nhựa hiện nay được sản xuất với nhiều dung tích và kích thước khác nhau phù hợp cho hộ gia đình, nhà trọ, công trình nhỏ – vừa – lớn. Tùy số người sử dụng và diện tích xây dựng, khách hàng có thể lựa chọn loại bể có dung tích từ 1 khối đến trên 10 khối.
Dưới đây là bảng kích thước và dung tích bể phốt nhựa phổ biến (tham khảo):
| Dung tích bể phốt nhựa | Số ngăn | Kích thước (DxRxC) mm | Số người phù hợp | Ứng dụng phổ biến |
| 1.000 lít (1 khối) | 2 – 3 ngăn | ~1200 x 800 x 950 | 2 – 3 người | Nhà nhỏ, phòng trọ cá nhân |
| 2.000 lít (2 khối) | 2 – 3 ngăn | ~1600 x 1000 x 1200 | 3 – 5 người | Hộ gia đình nhỏ |
| 3.000 lít (3 khối) | 2 – 3 ngăn | ~1900 x 1200 x 1400 | 4 – 6 người | Gia đình 2 – 3 thế hệ |
| 5.000 lít (5 khối) | 3 ngăn | ~2200 x 1500 x 1600 | 6 – 10 người | Biệt thự, nhà nhiều tầng |
| 10.000 lít (10 khối) | 3 ngăn | ~3000 x 2000 x 1800 | 15 – 20 người | Công trình lớn, nhà trọ, cơ quan |
| Trên 10.000 lít | 3 ngăn | Theo yêu cầu đặt hàng | >20 người | Khu tập thể, công trình công cộng |
Lưu ý:
- Kích thước trên mang tính chất tham khảo, có thể chênh lệch tùy thương hiệu (Sơn Hà, Tiền Phong, Đại Thành, Nhựa Bình Minh…) và công nghệ sản xuất.
- Khi lựa chọn bể phốt nhựa, ngoài dung tích, cần cân nhắc số thành viên sử dụng, diện tích chôn lắp và tiêu chuẩn TCVN để đảm bảo hiệu quả xử lý chất thải lâu dài.
Nên chọn bể phốt nhựa dung tích bao nhiêu là phù hợp?
Khi lựa chọn bể phốt nhựa (hay bồn tự hoại) ngoài yếu tố kích thước và chất liệu, bạn cần đặc biệt quan tâm đến dung tích chứa bởi đây là yếu tố quyết định đến hiệu quả xử lý chất thải và tần suất phải hút cặn sau này.
Dưới đây là hướng dẫn chọn dung tích bể phốt nhựa dựa trên số lượng thành viên trong gia đình:
- Bể phốt 1000L: Thích hợp cho hộ gia đình 3 – 4 người.
- Bể phốt 1600L: Đáp ứng nhu cầu sử dụng của hộ gia đình 4 – 6 người.
- Bể phốt 2000L: Phù hợp cho gia đình đông thành viên, khoảng 6 – 8 người.
Lưu ý: Vì bể phốt là thiết bị cần hút cặn định kỳ sau thời gian sử dụng nên nếu diện tích lắp đặt không bị hạn chế và có điều kiện đầu tư, bạn nên chọn bể dung tích lớn hơn. Điều này giúp giảm tần suất hút cặn, tiết kiệm chi phí lâu dài và đảm bảo hệ thống vận hành ổn định.
Hướng dẫn lắp đặt bể phốt nhựa đúng kỹ thuật
Việc lắp đặt bể phốt nhựa đúng kỹ thuật không chỉ đảm bảo hiệu quả xử lý nước thải mà còn kéo dài tuổi thọ của hệ thống và giảm thiểu rủi ro về môi trường. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:
Bước 1: Khảo sát và chuẩn bị vị trí lắp đặt
- Ưu tiên lắp đặt bể phốt nhựa bên ngoài nhà, gần nguồn chất thải để thuận tiện cho việc xử lý và bảo trì. Đảm bảo vị trí cách xa nguồn nước sạch, giếng khoan và không ảnh hưởng đến kết cấu công trình.
- Nền đất phải ổn định, không bị sụt lún. Nếu cần thiết, nên gia cố hoặc đổ lớp bê tông đáy để tăng độ vững chắc cho bể.
- Đào hố lớn hơn kích thước bể phốt nhựa khoảng 30cm mỗi chiều để thuận tiện cho việc đặt bể và lắp đặt ống dẫn.
Bước 2: Đào hố và xử lý nền
- Đào hố đúng kích thước, làm sạch đáy hố, loại bỏ nước đọng và các vật liệu sắc nhọn.
- San phẳng, nén chặt đáy hố. Có thể rải thêm lớp cát dày 5–10cm hoặc đổ bê tông đáy để chống lún, bảo vệ bể phốt nhựa khỏi ma sát với đất.
Bước 3: Đặt bể phốt nhựa vào vị trí
Đặt bể phốt nhựa vào hố, đảm bảo bể nằm thẳng, không bị nghiêng hoặc vênh. Đổ một lượng nước vào bể để cố định vị trí trước khi lấp đất xung quanh. Trước khi lấp đất, đổ đầy nước vào bể để kiểm tra xem có rò rỉ hay không.
Bước 4: Kết nối hệ thống ống và thông hơi
Lắp đặt các đường ống cấp, thoát nước và ống thông hơi theo đúng thiết kế kỹ thuật. Sử dụng phụ kiện kết nối phù hợp, đảm bảo không rò rỉ tại các mối nối. Đảm bảo các ống nối mềm được giữ chặt bằng đai siết để tránh bung, rò rỉ nước thải.
Bước 5: Lấp đất và hoàn thiện
Lấp đất hoặc cát sạch xung quanh bể phốt nhựa, nén chặt từng lớp để cố định bể và tránh sụt lún. Đảm bảo bề mặt đất xung quanh bằng phẳng, không gây áp lực lên thành bể. Tạo mặt bằng xung quanh, thuận tiện cho việc bảo trì sau này.
Bước 6: Kiểm tra, vận hành và bảo trì
- Đảm bảo tất cả các kết nối chắc chắn, không rò rỉ, bể hoạt động ổn định trước khi đưa vào sử dụng.
- Thực hiện kiểm tra, hút cặn và bảo trì bể phốt nhựa định kỳ theo khuyến cáo của nhà sản xuất để đảm bảo hiệu quả và tuổi thọ hệ thống.
Việc lựa chọn đúng kích thước bể phốt nhựa không chỉ ảnh hưởng đến hiệu quả xử lý nước thải mà còn giúp tiết kiệm chi phí và đảm bảo tuổi thọ cho hệ thống. Với sự đa dạng về dung tích và thiết kế, người dùng cần cân nhắc kỹ nhu cầu sử dụng, diện tích lắp đặt và nhận tư vấn từ đơn vị uy tín để đưa ra quyết định phù hợp.
Tôi là Hưng Thịnh từng tốt nghiệp đại Tài Nguyên và Môi Trường Hà Nội. Có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực vệ sinh môi trường. Tôi là chuyên gia trong lĩnh vực xử lý chất thải, Hút bể phốt, Thông tắc cống, Nuôi cấy và vận chuyển bùn vi sinh trên toàn quốc. Nếu cần hỗ trợ có thể liên hệ đến chúng tôi bạn sẽ được các chuyên gia đầu nghành tư vấn giải pháp xử lý triệt để.
