Hiện nay, tình trạng nước ô nhiễm ngày càng tăng cao, nhất là nguồn nước máy, nước ngầm. Đặc biệt, nước nhiễm canxi đang là mối lo ngại của nhiều gia đình. Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn một số cách khử canxi trong nước vô cùng hiệu quả. Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết.
Cách nhận biết nước nhiễm canxi
Nước nhiễm canxi hay còn gọi là nước cứng là tình trạng nước bị nhiễm đá vôi (canxi) trong nước sinh hoạt của gia đình.
Nước nhiễm canxi là tình trạng nước bị nhiễm đá vôi, bên trong nước sinh hoạt có chứa hàm lượng ion canxi (Ca²⁺) và ion magie (Mg²⁺) cao hơn mức cho phép trong tiêu chuẩn nước sinh hoạt hoặc nước uống.
Khi nước bị nhiễm canxi sẽ thường có các dấu hiệu nhận biết phổ biến sau đây:
- Cặn trắng xuất hiện dưới đáy ấm đun nước: Khi đun nước, nếu bạn nhận thấy có lớp cặn trắng bám dưới đáy ấm hoặc thành nồi thì đó chính là dấu hiệu nước đang chứa nhiều canxi. Cặn trắng này thường là canxi bị kết tủa khi nước được đun nóng, phản ánh hàm lượng canxi cao trong nguồn nước sinh hoạt.
- Đường ống nước và vòi nước bị bám cặn: Khi kiểm tra vòi nước hoặc đường ống trong nhà, nếu bạn thấy có lớp cặn trắng hoặc vàng bám trên bề mặt, đó là dấu hiệu cho thấy nguồn nước đang bị nhiễm canxi. Những mảng cặn này không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn có thể gây ra nhiều rắc rối cho hệ thống cấp nước trong gia đình bạn.
Tác hại của nguồn nước nhiễm canxi
Nguồn nước nhiễm canxi tuy không gây nguy hiểm tức thì cho sức khỏe con người, nhưng lại tiềm ẩn nhiều tác hại lâu dài đến cả sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày:
Sử dụng nguồn nước nhiễm canxi sẽ gây nhiều bất tiện trong sinh hoạt và gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe như:
Gây hư hỏng thiết bị và đường ống nước
Nước nhiễm canxi (nước cứng) chứa nhiều ion Ca²⁺ và Mg²⁺ dễ tạo thành cặn trắng (calcium carbonate). Cặn này bám vào:
- Đầu vòi nước, vòi sen, máy nước nóng, máy giặt
- Thành ấm đun nước, nồi, ấm siêu tốc
- Đường ống nước, làm tắc nghẽn hoặc giảm lưu lượng
Kết quả là thiết bị dễ hư hỏng, hoen ố, hư hỏng, hao điện, tốn chi phí bảo trì.
Giảm hiệu quả tẩy rửa
Canxi trong nước phản ứng với xà phòng và bột giặt tạo thành chất kết tủa không tan, khiến:
- Xà phòng khó tạo bọt
- Quần áo sau giặt bị thô ráp, phai màu
- Tốn nhiều chất tẩy rửa hơn bình thường
Ảnh hưởng sức khỏe con người
Sử dụng lâu dài nước nhiễm canxi có thể gây:
- Khô da, tóc xơ, dễ gãy rụng
- Đau bụng nhẹ, khó tiêu do lắng đọng canxi
- Nguy cơ sỏi thận, sỏi mật nếu uống nước chứa nhiều canxi lâu ngày (đặc biệt là người có cơ địa nhạy cảm)
Gây mất thẩm mỹ không gian sống
Cặn canxi thường để lại vết ố trắng, mảng bám trên: Gạch lát, bồn rửa, kính phòng tắm, vòi nước, tay nắm inox… làm mất thẩm mỹ và khó vệ sinh.
Cách khử canxi trong nước hiệu quả
Để khử canxi trong nước, bạn có thể áp dụng một số cách sau:
Phương pháp trao đổi ion
Phương pháp trao đổi ion là quá trình loại bỏ các ion canxi (Ca²⁺) và magie (Mg²⁺) ra khỏi nước bằng cách thay thế chúng bằng các ion natri (Na⁺) hoặc kali (K⁺). Quá trình này được thực hiện thông qua hạt nhựa trao đổi ion trong thiết bị làm mềm nước.
Nguyên lý hoạt động như sau: Nước nhiễm canxi đi qua lớp hạt nhựa trao đổi ion trong cột lọc.Các hạt nhựa mang điện tích âm giữ ion Na⁺ hoặc K⁺ trên bề mặt. Sau đó nước chảy qua, các ion Ca²⁺ và Mg²⁺ trong nước bị hút vào hạt nhựa, còn ion Na⁺/K⁺ được giải phóng ra nước. Kết quả là nước đầu ra mềm hơn, không còn ion gây cứng.
Hệ thống lọc sử dụng công nghệ trao đổi ion có thiết kế nhỏ gọn, dễ lắp đặt và phù hợp với nhiều không gian khác nhau. Với công suất lọc cao cùng khả năng vận hành đơn giản, thiết bị này đang trở thành giải pháp được nhiều gia đình và doanh nghiệp ưu tiên lựa chọn để cải thiện chất lượng nguồn nước sinh hoạt.
Dùng bể 2 ngăn để khử canxi trong nước
Việc làm bể 2 ngăn để khử canxi trong nước là một giải pháp xử lý nước đơn giản, tiết kiệm chi phí, phù hợp với hộ gia đình ở nông thôn hoặc nơi có nguồn nước giếng khoan chứa nhiều canxi. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ giảm bớt lượng canxi, không loại bỏ hoàn toàn như các công nghệ hiện đại (RO, trao đổi ion).
Dưới đây là hướng dẫn cách khử canxi trong nước bằng bằng bể lọc 2 ngăn chi tiết:
Cấu tạo của bể 2 ngăn lọc khử canxi gồm:
Ngăn 1: Bể lắng – tiền xử lý
Bể lắng có chức năng là lắng cặn thô, kim loại nặng, bùn đất và một phần canxi dạng không hòa tan.
- Thành phần của bể lắng gồm:
- Vật liệu lắng: sỏi lớn, sỏi nhỏ, cát thạch anh
- Có thể thêm lớp than hoạt tính để khử mùi, màu
Nguyên lý hoạt động là nước sinh hoạt đi vào từ đầu bể, lắng tự nhiên qua các tầng vật liệu.
Ngăn 2: Bể lọc – khử canxi
Ngăn bể lọc có chức năng là khử canxi bằng phản ứng hóa học hoặc vật liệu lọc chuyên dụng
- Vật liệu khử canxi gồm:
- Đá vôi hoặc hạt lọc Birm: giúp cân bằng pH và kết tủa Ca²⁺
- Hạt cation (trao đổi ion đơn giản)
Vôi sống (CaO) hoặc Na2CO3: tạo phản ứng kết tủa với ion Ca²⁺
- Lưu ý: Phản ứng cần thời gian và kiểm soát pH tốt
Nguyên lý hoạt động của bể 2 ngăn: Nước thô sẽ chảy vào ngăn lắng, tại đây bùn, đất, tạp chất lớn sẽ lắng xuống đáy bể. Nước từ ngăn lắng sẽ chảy sang ngăn lọc và đi qua lớp vật liệu lọc canxi. Khi đó ion Ca²⁺ bị giữ lại hoặc kết tủa và nước sạch sẽ chảy sang bể chứa dùng cho mục đích sinh hoạt.
Phương pháp này có ưu điểm là dễ xây dựng, chi phí thấp, vật liệu dễ tìm mua phù hợp với nông thôn và không dùng điện nên rất thân thiện với môi trường.
Dùng bể lọc nhiều tầng
Bể lọc nhiều tầng là hệ thống xử lý nước dạng bể chứa có cấu tạo gồm nhiều lớp vật liệu lọc khác nhau được xếp chồng lên nhau. Mỗi lớp có nhiệm vụ riêng trong việc giữ lại tạp chất, hấp thụ kim loại nặng và giảm hàm lượng canxi (Ca²⁺) và magie (Mg²⁺).
Cấu tạo các tầng điển hình trong bể lọc khử canxi
Từ trên xuống dưới, bể lọc thường có 6 lớp lọc như sau:
- Lớp sỏi đỡ (đá cuội, sỏi thạch anh to): Giữ kết cấu vàtạo khe thoát nước.
- Cát thạch anh: Giữ lại các hạt cặn lớn, bùn đất.
- Than hoạt tính: Khử mùi, màu, hấp thụ chất hữu cơ.
- Mangan Greensand hoặc hạt Birm: Hấp thụ ion kim loại như sắt, mangan và canxi.
- Hạt cation (nhựa trao đổi ion – nếu có): Hỗ trợ trao đổi ion, khử canxi – magie hiệu quả hơn.
- Vật liệu lọc chuyên dụng như hạt Filox hoặc Cation Resin (tùy thiết kế): Tăng hiệu quả khử cứng vĩnh cửu.
Nguyên lý hoạt động: Nước thô được dẫn vào phía trên của bể. Qua từng tầng vật liệu, nước được lọc dần các tạp chất cơ học và giảm dần độ cứng nhờ hấp thụ ion Ca²⁺. Nước sạch thu được ở đáy hoặc bên hông bể được đưa vào bể chứa trung gian hoặc sử dụng trực tiếp.
Ưu điểm của phương pháp này là:
- Hiệu quả lọc tương đối ổn định, có thể xử lý lưu lượng nước lớn
- Chi phí đầu tư thấp hơn so với hệ RO hoặc trao đổi ion chuyên dụng
- Dễ vận hành, dễ thay thế vật liệu lọc
- Phù hợp với hộ gia đình, nhà trọ, trường học, nhà máy quy mô vừa
Nhược điểm
- Không khử được toàn bộ canxi trong nước nếu không có lớp hạt cation chuyên dụng
- Cần xúc rửa định kỳ để tránh tắc bể và mất hiệu quả lọc
- Khả năng xử lý vi khuẩn hạn chế → nên kết hợp đèn UV hoặc bộ lọc diệt khuẩn cuối
Đun nước sôi
Đun sôi nước là một phương pháp đơn giản và phổ biến để giảm bớt lượng canxi trong nước, Khi đun sôi nước các chất hòa tan trong nước sẽ bị kết tủa lại, đặc biệt là canxi. Bạn chỉ cần chờ lượng canxi này lắng xuống đáy và lấy phần nước bên trên để sử dụng.
Tuy nhiên đây không phải là phương pháp khử canxi trong nước triệt để và tiêu tốn khá nhiều thời gian.
Sử dụng điện từ để khử canxi trong nước
Phương pháp khử canxi trong nước bằng điện từ (từ trường) là một giải pháp hiện đại, không dùng hóa chất, được ứng dụng rộng rãi trong các thiết bị chống đóng cặn canxi tại vòi, đường ống, máy nước nóng, máy giặt…
Sử dụng trường điện từ hoặc sóng điện tử tần số cao là phương pháp điện từ tác động vào cấu trúc ion của các muối canxi (Ca²⁺) và magie (Mg²⁺) có trong nước. Khi đi qua vùng từ trường hoặc dòng điện tần số cao, các ion này mất khả năng kết tinh thành CaCO₃ rắn thay vào đó hình thành dạng tinh thể nhỏ không bám dính, trôi theo dòng nước ra ngoài.
Nguyên lý hoạt động của điện từ là: Trong nước cứng, canxi và magie tồn tại dưới dạng ion Ca²⁺ và Mg²⁺. Khi nhiệt độ tăng (như khi đun nấu hoặc qua máy nước nóng), các ion này thường kết hợp với ion CO₃²⁻ để tạo thành cặn CaCO₃ và MgCO₃ → bám vào thành ống, nồi, thiết bị. Thiết bị điện từ phát ra trường điện từ tần số cao hoặc xung điện dao động quanh ống dẫn nước (thường từ 3 – 32 kHz). Tác động này làm thay đổi cấu trúc tinh thể và động học của các ion khiến canxi không thể kết tinh thành dạng tinh thể lớn, cứng (calcite) mà chuyển thành aragonite – tinh thể mềm, trôi theo dòng nước.
Sử dụng điện từ có ưu điểm là không cần dùng hóa chất, an toàn cho sức khỏe, thân thiện với môi trường. Đặc biệt là không làm thay đổi thành phần nước và lắp đặt dễ dàng.
Xây bể cát lọc chậm
Đây cũng là cách khử canxi trong nước vô cùng hiệu quả hiện nay. Đầu tiên, cần xây dựng bể với thể tích khoảng 1m3 để cung cấp đủ nước cho gia đình. Theo đó trong bể có 1 lớp đá nóc nước độ dày 20cm, một lớp cát dày 40 – 60cm và một van tiết lưu.
Cho nước đầy bể ngâm trong 3 ngày sau đó mở van tiết lưu cho nước chảy với lượng nhỏ. Kiểm tra chất lượng nước bằng cảm quan. Tuyệt đối không làm xáo trộn lớp cát trên bề mặt. Phương pháp khử canxi này hiệu quả nhưng khá cầu kỳ.
Sử dụng hệ thống lọc nước tổng sinh hoạt SWD
Để khử canxi trong nước bạn có thể sử dụng hệ thống lọc nước tổng sinh hoạt SWD. Nó giúp lọc hệ thống nước đầu nguồn, giảm độ cứng canxi trong nước về 0. Ngoài ra, tỉ lệ các kim loại, mangan, vi khuẩn trong nước đều được loại bỏ hoàn toàn.
Cấu tạo của máy lọc nước này bao gồm: cột lọc chặn, cột lọc thô, cột làm mềm, cột siêu lọc Ultra Fillter và đèn UV. Vai trò của từng bộ phận như sau:
- Cột chặn lọc: Lọc các chất bẩn như rác, cát, tóc,…
- Cột lọc thô: lọc cát, bùn trong nước giếng khoan. Xử lý phèn, sắt, mangan, thủy ngân, cặn vàng,….
- Máy làm mềm: Loại bỏ nước cứng chứa làm lượng lớn magie và canxi.
- Cột siêu màng lọc UF: hấp thụ các chất khí và chất lỏng trong công nghiệp có trong nước.
- Đèn UV: diệt khuẩn trong nước.
Trên đây là hướng dẫn 7 cách khử canxi trong nước đơn giản, hiệu quả cao. Chần chờ gì nữa mà không áp dụng ngay để tạo ra nguồn nước sạch cho gia đình.
Tôi là Hưng Thịnh từng tốt nghiệp đại Tài Nguyên và Môi Trường Hà Nội. Có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực vệ sinh môi trường. Tôi là chuyên gia trong lĩnh vực xử lý chất thải, Hút bể phốt, Thông tắc cống, Nuôi cấy và vận chuyển bùn vi sinh trên toàn quốc. Nếu cần hỗ trợ có thể liên hệ đến chúng tôi bạn sẽ được các chuyên gia đầu nghành tư vấn giải pháp xử lý triệt để.
